Ισοζύγιο χρηματοοικονομικών συναλλαγών είναι το ισοζύγιο στο οποίο απεικονίζεται η διαφορά της αξίας των χρηματοοικονομικών εισροών (πιστώσεις) μείον την αξία των χρηματοοικονομικών εκροών (χρεώσεις) μιας χώρας.
Όταν η χώρα πωλεί ένα περιουσιακό στοιχείο στην αλλοδαπή, η συναλλαγή καταχωρίζεται ως χρηματοοικονομική εισροή για την εν λόγω χώρα και είναι πιστωτική στις χρηματοοικονομικές της ροές.
Παράδειγμα:
Αν ένα ελληνικό ξενοδοχείο πωληθεί σε Ιταλούς επενδυτές, η συναλλαγή καταχωρίζεται ως χρηματοοικονομική εισροή στην Ελλάδα, (άρα είναι πιστωτική στις χρηματοοικονομικές της ροές) διότι εισρέουν κεφάλαια για την αγορά του ξενοδοχείου.
Ομοίως, όταν η χώρα αγοράζει ένα περιουσιακό στοιχείο από το εξωτερικό, η συναλλαγή καταχωρίζεται ως χρηματοοικονομική εκροή από τη χώρα και είναι χρεωστική στις χρηματοοικονομικές της ροές, διότι εκρέουν κεφάλαια.
Όταν οι κάτοικοι μιας χώρας πωλούν περισσότερα περιουσιακά στοιχεία στους ξένους απ’ όσα αγοράζουν απ’ αυτούς, το ισοζύγιο χρηματοοικονομικών συναλλαγών είναι θετικό σχηματίζοντας πλεόνασμα.
Γενικά για το Ισοζύγιο χρηματοοικονομικών συναλλαγών
Το άθροισμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και του ισοζυγίου κεφαλαίων και χρηματοοικονομικών συναλλαγών πρέπει να είναι μηδέν σε κάθε περίοδο.
Δηλαδή:
ΙΤΤ = ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών
ΙΚ = ισοζύγιο κεφαλαίων
ΙΧΣ = ισοζύγιο χρηματοοικονομικών συναλλαγώνΑυτό ισχύει διότι κάθε διεθνής συναλλαγή αντιπροσωπεύει μια ανταλλαγή αγαθών, υπηρεσιών ή περιουσιακών στοιχείων μεταξύ των χωρών και πάντοτε τα δύο μέρη της ανταλλαγής αντισταθμίζονται.
Παράδειγμα:
Έστω ότι ένας Αμερικάνος αγοράζει μια βρετανική μπλούζα για 50$. Αυτή η συναλλαγή αποτελεί εισαγωγή αγαθών για τις ΗΠΑ και, κατά συνέπεια, μειώνει το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών τους κατά 50$. Ωστόσο, ο Βρετανός εξαγωγέας που πούλησε την μπλούζα έχει τώρα 50$. Αυτά τα χρήματα μπορεί να τα χρησιμοποιήσει για να αντισταθμίσει το αποτέλεσμα της αγοράς της μπλούζας στο άθροισμα των ισοζυγίων τρεχουσών συναλλαγών, κεφαλαίων και χρηματοοικονομικών συναλλαγών με πολλούς τρόπους:1) Ο Βρετανός μπορεί να χρησιμοποιήσει τα 50$ για την αγορά ενός αμερικάνικου τηλεφώνου. Αυτή η αγορά αποτελεί εξαγωγή αξίας 50$ για τις ΗΠΑ. Η εξαγωγή του τηλεφώνου και η αρχική εισαγωγή της μπλούζας από τις ΗΠΑ, έχουν ως αποτέλεσμα να μην υπάρχει καθαρή μεταβολή του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.
Το ισοζύγιο κεφαλαίων και χρηματοοικονομικών συναλλαγών δεν έχει μεταβληθεί, αφού δεν υπάρχει πώληση περιουσιακών στοιχείων, συνεπώς, το άθροισμα των ισοζυγίων παραμένει σταθερό.
2) Ο Βρετανός μπορεί να χρησιμοποιήσει τα 50$ για την αγορά ενός αμερικάνικου περιουσιακού στοιχείου, έστω ενός ομολόγου μιας αμερικάνικης επιχείρησης. Η αγορά αυτού του ομολόγου συνιστά χρηματοοικονομική εισροή για τις ΗΠΑ.
Η αύξηση του ισοζυγίου κεφαλαίων και χρηματοοικονομικών συναλλαγών κατά 50$ αντισταθμίζει τη μείωση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών τους κατά 50$, λόγω της αρχικής εισαγωγής της μπλούζας. Πάλι, το άθροισμα των ισοζυγίων τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων και χρηματοοικονομικών συναλλαγών, δεν επηρεάζεται από τις δύο συναλλαγές.
3) Ο Αμερικάνος μπορεί να ν’ αποφασίσει να πάει στην τράπεζα του και να ανταλλάξει τα δολάρια του με βρετανικές λίρες. Εάν η τράπεζα πουλήσει αυτά τα δολάρια σ’ έναν άλλο Βρετανό για να πραγματοποιήσει μια εισαγωγή από τις ΗΠΑ ή να αγοράσει αμερικανικά περιουσιακά στοιχεία ή αν αγοράσει αμερικανικά περιουσιακά στοιχεία η ίδια, επαναλαμβάνεται μια από τις δύο προηγούμενες περιπτώσεις.