Ασφάλιστρα κινδύνου (CDS) είναι παράγωγα συμβόλαια στα οποία ο αγοραστής συμφωνεί να προχωρήσει σε μία σειρά από πληρωμές προς τον πωλητή και σε αντάλλαγμα λαμβάνει μία αποζημίωση σε περίπτωση που συμβεί ένα πιστωτικό γεγονός (credit event).

Με την έλευση του πιστωτικού γεγονότος το συμβόλαιο λήγει.

Η τιμή που πληρώνει ο αγοραστής αναφέρεται ως περιθώριο (spread), το οποίο συνήθως αναφέρεται σε μονάδες βάσης (basis points) και είναι η ετησία περιοδική πληρωμή που κάνει στον πωλητή, ενώ ceteris paribus, όσο υψηλότερο είναι το spread συνήθως τόσο υψηλότερες πιθανότητες δίνει η αγορά να συμβεί το πιστωτικό γεγονός.

Σε ορισμένες περιπτώσεις πιστωτικό γεγονός θεωρείται και η αναδιάρθρωση χρεών, η υποβάθμιση της πιστοληπτικής διαβάθμισης ή ακόμα και η πτώχευση μιας εταιρείας.

Σε περίπτωση που συμβεί το τελευταίο και η εταιρεία έχει εκδώσει εταιρικά ομόλογα ο αγοραστής μπορεί να:

• παραδώσει στον πωλητή το ομόλογο και να πάρει την ονομαστική αξία του ομολόγου (φυσική παράδοση (physical settlement))
• λάβει από τον πωλητή την διαφορά μεταξύ της ονομαστικής αξίας του ομολόγου και της τρέχουσας αγοραίας τιμής του ομολόγου, η οποία μπορεί να είναι πολύ χαμηλή αλλά σε πολλές περιπτώσεις υπάρχει χρηματικός διακανονισμός (cash settlement).

Παράδειγμα:
Έστω ένας επενδυτής (Α) αγοράζει από την τράπεζα (Τ) ένα ασφάλιστρο κινδύνου (CDS) με spread 5%, αξίας 100.000€ για 5 χρόνια, το οποίο αναφέρεται σε ομόλογο της επιχείρησης (Β).

Ο επενδυτής (Α) αναμένει ότι η επιχείρηση (Β) θα πτωχεύσει και είναι διατεθειμένος να πληρώνει (100.000€ * 5% =) 5.000€ κάθε χρόνο για αυτό το στοίχημα.

Εάν η επιχείρηση (Β) όντως πτωχεύσει πριν τη λήξη του συμβολαίου (έστω στα επόμενα δύο χρόνια), ο επενδυτής (Α) θα έχει πληρώσει στην τράπεζα (Τ) (5.000€ * 2 =) 10.000€, αλλά θα εισπράξει 100.000€, από τα οποία τα 90.000€ καταγράφονται ως ζημιές για την τράπεζα (Τ).

Εάν αντιθέτως η επιχείρηση (Β) δεν πτωχεύσει μέσα σε 5 χρόνια που είναι η διάρκεια του συμβολαίου, ο επενδυτής (Α) θα έχει πληρώσει στην τράπεζα 25.000€ χωρίς να πάρει τίποτε πίσω. Σε αυτήν την περίπτωση ο επενδυτής (Α) θα καταγράψει ζημίες αξίας  25.000€, ενώ η τράπεζα (Τ) ισόποσα κέρδη.

Τα spreads μεταβάλλονται διαρκώς στην αγορά αντιπροσωπεύοντας έτσι τις συνεχώς εναλλασσόμενες συνθήκες που επικρατούν σε ένα οικονομικό περιβάλλον.

Διαφορές ασφαλιστήριων συμβολαίων – ασφάλιστρων κινδύνου

Τα ασφάλιστρα κινδύνου μπορούν να θεωρηθούν μία μορφή ασφαλιστήριων συμβολαίων, υπό την έννοια ότι ο αγοραστής πληρώνει ένα περιοδικό ασφάλιστρο και σε αντάλλαγμα λαμβάνει μία χρηματική αποζημίωση εάν συμβεί κάποιο γεγονός που περιγράφεται στο συμβόλαιο.

Μια σημαντική διαφορά όμως με τα ασφαλιστήρια συμβόλαια είναι ότι ο αγοραστής δεν χρειάζεται να κατέχει τον υποκείμενο τίτλο για τον οποίο λαμβάνει κάλυψη μέσω του CDS, ή κάποιας άλλης μορφής πιστωτική έκθεση στον υποκείμενο τίτλο.

Έχει τη δυνατότητα δηλαδή ένας επενδυτής να αγοράσει ένα CDS που αναφέρεται σε συγκεκριμένο ομόλογο με αποκλειστικό σκοπό την κερδοσκοπία, αναμένοντας για παράδειγμα την αδυναμία καταβολής πληρωμών μιας εταιρείας ή ακόμα και μιας χώρας.