Καθαρή Θέση είναι το σύνολο των χρημάτων που έχουν επενδυθεί στην επιχείρηση κατά την έναρξη της συν τυχόν παρακρατηθέντα κέρδη κατά τη διάρκεια λειτουργίας της.
Καθαρή Θέση είναι ένα τρόπος μέτρησης της αξίας μιας επιχείρησης και υπολογίζεται αφαιρώντας από το Ενεργητικό, τις Υποχρεώσεις της.
Δείχνει δηλαδή τη λογιστική αξία που θα προκύψει και θα απομείνει στους μετόχους, αν πουληθούν όλα τα περιουσιακά στοιχεία και αποπληρωθούν όλες οι υποχρεώσεις προς τους πιστωτές της.
Παράδειγμα:
Μία εταιρεία με €60 εκατομμύρια Υποχρεώσεις και €100 Ενεργητικό, έχει Καθαρή Θέση αξίας €40 εκατομμυρίων.
Η Καθαρή Θέση στον Ισολογισμό μιας επιχείρησης αποτελείται από δύο μέρη:
- Το σύνολο του κεφαλαίου που έχουν συνεισφέρει οι μέτοχοι σε αυτή, μέσω κοινών και προνομιούχων μετοχών.
- Τα κέρδη που προέκυψαν κατά την παραγωγική διαδικασία κι αντί να δοθούν στους μετόχους ως μέρισμα, επανεπενδύθηκαν στην επιχείρηση (κεφαλαιοποίηση κερδών).
Συνήθως ο υπολογισμός της δεν είναι απλός γιατί η πραγματική αγοραία αξία των περιουσιακών στοιχείων, όπως πχ των ακινήτων, δεν είναι εύκολο να εκτιμηθεί. Επίσης ορισμένα περιουσιακά στοιχεία κρατούνται στα λογιστικά βιβλία με την τιμή αγοράς τους, κι όχι με την τωρινή αξία τους.
Η Καθαρή Θέση μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για να υπολογιστεί η πιστοληπτική ικανότητα μιας επιχείρησης, ιδιαίτερα πριν από μια εξαγορά ή μια συγχώνευση, γιατί αποτυπώνει το επενδυτικό ιστορικό και την οικονομική ευρωστία της.
Παράδειγμα:
Μία εταιρεία όπου δεν μπορεί να καλύψει τις Υποχρεώσεις της χρησιμοποιώντας το Ενεργητικό της θα παρουσιάζει αρνητική Καθαρή Θέση, γεγονός που αν συνεχιστεί θα οδηγήσει σε πτώχευση και ρευστοποίηση των περιουσιακών της στοιχείων.
Η Καθαρή θέση ονομάζεται επίσης:
- Ιδία Κεφάλαια
- Αξία εκκαθάρισης
- Καθαρό Ενεργητικό
- Λογιστική αξία
Λογιστική Ισότητα:
Ενεργητικό = Παθητικό = Υποχρεώσεις + Καθαρή Θέση