Τράπεζα διεθνών διακανονισμών είναι ένας διεθνής οργανισμός που αποτελείται από κεντρικές τράπεζες διάφορων χωρών, ιδρύθηκε το 1930 με έδρα τη Βασιλεία της Ελβετίας και επιδιώκει τη συνεργασία μεταξύ των κεντρικών τραπεζών και την παροχή διευκολύνσεων για διεθνείς χρηματοδοτικές πράξεις.
Η τράπεζα διεθνών διακανονισμών (BIS) δεν ελέγχεται από καμία κυβέρνηση ενώ έχει τις παρακάτω αρμοδιότητες:
Παρέχει χρηματοοικονομικές υπηρεσίες στις κεντρικές τράπεζες και σε άλλους διεθνείς οργανισμούς, συμβουλεύοντας τους στη διαχείριση των συναλλαγματικών διαθεσίμων και των αποθεμάτων τους σε χρυσό.
Παρέχει πιστωτικές διευκολύνσεις συνήθως με τη μορφή ενυπόθηκων δανείων έναντι χρυσού και άλλων εγγυήσεων όπως καταθέσεων σε συνάλλαγμα. Επίσης διαθέτει χρηματοπιστωτικά προϊόντα που συμβάλλουν στην αποτελεσματικότερη διαχείριση της ρευστότητας των κεντρικών τραπεζών και των πολυεθνικών χρηματοδοτικών ιδρυμάτων, όπως τα βραχυπρόθεσμα χρεόγραφα σταθερού εισοδήματος (FIXBIS, Fixed-Rate Investment Instruments).
Αποτελεί κέντρο έρευνας και θέσπισης κανόνων για την εποπτεία του χρηματοπιστωτικού συστήματος καθώς έχει αναλάβει την υποστήριξη της επιτροπής Επιτροπή της Βασιλείας για την Τραπεζική Εποπτεία (Basel Committee on Banking Supervision). Η Επιτροπή αυτή: α) αποτελεί ένα διεθνές βήμα συζήτησης για ειδικά προβλήματα εποπτείας, β) συντονίζει τις εθνικές εποπτικές αρχές για τον έλεγχο των πολυεθνικών τραπεζικών ομίλων, γ) θέτει εποπτικούς κανόνες κύρια για το δείκτη φερεγγυότητας και επιδιώκει τη διεθνή σύγκλιση στο θέμα της επάρκειας των ιδίων κεφαλαίων.
Είναι κέντρο νομισματικής και οικονομικής έρευνας καθώς συγκεντρώνει και δημοσιεύει στοιχεία για τις εξελίξεις στις διεθνείς χρηματοδοτικές αγορές, ενώ τηρεί μία βάση οικονομικών δεδομένων στην οποία έχουν πρόσβαση οι συμμετέχουσες κεντρικές τράπεζες.
Παρέχει χρηματοοικονομική στήριξη σε κράτη που αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα σε συνεργασία με το ΔΝΤ και τις άλλες κεντρικές τράπεζες.
Αποτελεί την έδρα των διασκέψεων:
- της ομάδας των 10 πιο αναπτυγμένων βιομηχανικών κρατών (G10),
- την Επιτροπή εμπειρογνωμόνων για το χρυσό και τα συναλλαγματικά διαθέσιμα,
- την Επιτροπή για τα συστήματα πληρωμών και διακανονισμών (CPSS),
- την Επιτροπή για το Παγκόσμιο Χρηματοοικονομικό Σύστημα (Committee on the Global Financial System),
- τη Διεθνή Ένωση Εποπτών Ασφαλιστικών Επιχειρήσεων (IAIS) και
- το Ίδρυμα για τη Χρηματοπιστωτική Σταθερότητα (Financial Stability Institute, FSI).
Στόχος των προσπαθειών αυτών είναι η συμβολή στην παγκόσμια νομισματική και χρηματοπιστωτική σταθερότητα και την ομαλή λειτουργία των διασυνοριακών συστημάτων πληρωμών.