Ξένα περιουσιακά στοιχεία είναι η διαφορά των ξένων περιουσιακών στοιχείων που κατέχουν οι κάτοικοι μιας χώρας στην αλλοδαπή (μετοχές, ομόλογα, παραγωγικές μονάδες κτλ), μείον τις υποχρεώσεις της χώρας προς το εξωτερικό (εγχώρια φυσικά και χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία, που ανήκουν σε αλλοδαπούς).
Τα καθαρά ξένα περιουσιακά στοιχεία αποτελούν μέρος του εθνικού πλούτου, διότι αντιπροσωπεύουν απαιτήσεις από αλλοδαπούς, οι οποίες είναι μεγαλύτερες από τις αντίστοιχες δικές τους απαιτήσεις από την ημεδαπή.
Παράδειγμα:
Ένας λογαριασμός όψεως ενός κατοίκου της Ελλάδας σε μια τράπεζα της χώρας, αποτελεί περιουσιακό στοιχείο για τον καταθέτη, αλλά υποχρέωση για την τράπεζα, άρα δεν συνιστά πλούτο για την οικονομία.Αντίθετα, σ’ ένα λογαριασμό όψεως ενός κατοίκου της Ελλάδας σε μια ξένη τράπεζα, δεν αντιστοιχεί κάποια εγχώρια υποχρέωση (πρόκειται για υποχρέωση αλλοδαπού) και, επομένως, συνιστά μέρος του εθνικού πλούτου της Ελλάδας.
Η συνολική αξία των καθαρών ξένων περιουσιακών στοιχείων μιας χώρας μπορεί να μεταβληθεί με δυο τρόπους:
- Η αξία των υφιστάμενων ξένων περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων προς το εξωτερικό μπορεί να μεταβληθεί, όταν π.χ. αυξηθεί η αξία της μετοχής μιας ξένης επιχείρησης που κατέχει ένας Έλληνας ή μειωθεί η αξία του ακινήτου που έχει στην Ελλάδα ένας ξένος.
- Η χώρα μπορεί να αποκτήσει νέα ξένα περιουσιακά στοιχεία ή ν’ αναλάβει νέες υποχρεώσεις προς το εξωτερικό.
Σε κάθε περίοδο η καθαρή αξία των ξένων περιουσιακών στοιχείων που αποκτά μια χώρα ισούται με το πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της.
Παράδειγμα:
Έστω ότι οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών μιας χώρας είναι μεγαλύτερες από τις εισαγωγές της κατά 10 δις €, με συνέπεια το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της να έχει πλεόνασμα 10 δις €.Τότε η χώρα πρέπει να χρησιμοποιήσει τα 10 δις € για την απόκτηση ξένων περιουσιακών στοιχείων ή τη μείωση των υποχρεώσεων της προς το εξωτερικό. Σ’ αυτή την περίπτωση η χώρα έχει δανείσει καθαρά στο εξωτερικό 10 δις €.
Ομοίως, αν μια χώρα έχει έλλειμμα 10 δις € στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της, πρέπει να το καλύψει πουλώντας περιουσιακά της στοιχεία στους ξένους ή δανειζόμενη από το εξωτερικό. Και στις δύο περιπτώσεις τα καθαρά ξένα περιουσιακά στοιχεία της χώρας μειώνονται κατά 10 δις €.
Επειδή ισχύει:
όπου:
ΙΤΤ = ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών
ΙΚ = ισοζύγιο κεφαλαίων
ΙΧΣ = ισοζύγιο χρηματοοικονομικών συναλλαγών,
αν το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών μιας χώρος είναι πλεονασματικό, τότε πρέπει το ισοζύγιο κεφαλαίων και χρηματοοικονομικών συναλλαγών να παρουσιάζει ισόποσο έλλειμμα, γεγονός που, με τη σειρά του, σημαίνει ότι αυξάνονται τα καθαρά ξένα περιουσιακά στοιχεία που διαθέτει η χώρα.
Αντίστοιχα, τα ίδια ισχύουν και σε περίπτωση ελλείματος.