Χρεωστική κάρτα είναι μια κάρτα που εκδίδεται από τράπεζες ή άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και η οποία επιτρέπει στους πελάτες τους να έχουν ηλεκτρονική πρόσβαση στους τραπεζικούς λογαριασμούς τους για να τραβήξουν χρήματα ή να πληρώσουν για αγαθά και υπηρεσίες.

Έτσι εξαλείφεται η ανάγκη των πελατών των τραπεζών να πάνε σε ένα φυσικό κατάστημα για να τραβήξουν μετρητά από το λογαριασμό τους, καθώς αυτό μπορούν να το κάνουν πλέον μέσω ATM ή χρησιμοποιώντας την χρεωστική κάρτα σε διάφορα εμπορικά σημεία.

Η χρεωστική κάρτα, ως μέσο πληρωμής, καταργεί επίσης την ανάγκη ύπαρξης μετρητών ή επιταγών και καρτών ανάληψης μετρητών, καθώς χρησιμοποιώντας την, τα κεφάλαια μεταφέρονται άμεσα από το λογαριασμό της τράπεζας του πελάτη στον εκάστοτε επιχειρηματικό.

Συστήματα χρήσης χρεωστικών καρτών

Υπάρχουν δύο διαφορετικά συστήματα:

Online Χρεωστικό Σύστημα

Οι online χρεωστικές κάρτες χρησιμοποιούν παρόμοιου τύπου τεχνολογία με τα ΑΤΜ, δηλαδή απαιτείται ηλεκτρονική έγκριση για κάθε συναλλαγή, ενώ οι χρεώσεις αντικατοπτρίζονται στο λογαριασμό του χρήστη αμέσως.

Για την εξακρίβωση της ταυτότητας του χρήστη απαιτείται ένας αριθμός PIN, γνωστός μόνο στον κάτοχο της κάρτας. Γι’ αυτό το λόγο απαιτείται ένα ξεχωριστό πληκτρολόγιο στο σημείο πώλησης (point-of-sale) για να επιτρέπει στον πελάτη να εισάγει το PIN του και να επιλέξει το λογαριασμό που θα χρεωθεί.

Offline Χρεωστικό Σύστημα

Οι offline χρεωστικές κάρτες χρησιμοποιούνται όπως οι πιστωτικές κάρτες, δηλαδή απαιτούν την υπογραφή του πληρωτή. Αυτού του είδους η χρεωστική κάρτα μπορεί να έχει ημερήσιο ή/και μέγιστο όριο ίσο με το υπόλοιπο των χρημάτων στον τραπεζικό λογαριασμό.

Οι συναλλαγές που πραγματοποιούνται με offline χρεωστικές κάρτες απαιτούν 2-3 ημέρες για να εμφανιστούν στους λογαριασμούς των χρηστών.

Συνολικά, το online χρεωστικό σύστημα θεωρείται ανώτερο του offline, λόγω του ασφαλέστερου συστήματος ελέγχου ταυτότητας του πελάτη και την ζωντανή σύνδεση της κάρτας με τον λογαριασμό του, οπότε δεν παρουσιάζεται καθυστέρηση στην επεξεργασία των συναλλαγών όπως στο offline debit system.

Πλεονεκτήματα χρεωστικών καρτών

Τα πλεονεκτήματα των χρεωστικών καρτών είναι η ευκολία και η ασφάλεια των συναλλαγών.

Η ευκολία πρόσβασης στα διαθέσιμα κεφάλαια ενός λογαριασμό ανά πάσα στιγμή αφαιρούν την ανάγκη ύπαρξης επιταγών, ενώ οι χρεωστικές κάρτες θεωρούνται και ασφαλέστερη μορφή πληρωμής, καθώς απαιτείται ένας κωδικός για την πρόσβαση στις καταθέσεις ενός λογαριασμού, σε αντίθεση με τις επιταγές που μπορούν εύκολα να κλαπούν

Από την άλλη πλευρά, οι χρεωστικές κάρτες μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο σε ορισμένες περιοχές είτε γιατί απαιτείται συγκεκριμένος εξοπλισμός είτε γιατί απαιτείται ένα ελάχιστο ποσό για τη χρήση της κάρτας.

Ένα άλλο πλεονέκτημα είναι ότι σε ορισμένες περιπτώσεις, που ο πελάτης δεν θεωρείται αρκετά αξιόπιστος (credit worthy) για να διαθέτει πιστωτική κάρτα, μπορεί να λάβει χρεωστική κάρτα για να διεκπεραιώσει τις ηλεκτρονικές/εμπορικές του συναλλαγές.

Παράδειγμα:
Οι νέοι ηλικιακά πελάτες μιας τράπεζας, μπορεί να μην τηρούν τις κατάλληλες προϋποθέσεις για να βγάλουν πιστωτική κάρτα, κι άρα να έχουν αυξημένο πιστωτικό όριο για τις αγορές τους, ενώ να είναι καταλληλότερη γι’ αυτούς η χρεωστική, επειδή ακριβώς το μέγιστο όριο ισούται με το υπόλοιπο του τραπεζικού λογαριασμού τους.

Όπως οι πιστωτικές κάρτες, έτσι και οι χρεωστικές κάρτες είναι αποδεκτές από τους εμπόρους χωρίς να απαιτείται χρονοβόρα ταυτοποίηση, όπως στην περίπτωση των επιταγών, καθιστώντας έτσι τις συναλλαγές ταχύτερες και λιγότερο παρεμβατικές, ενώ θεωρούνται και περισσότερο αξιόπιστες.

Επίσης σε αντίθεση με την πιστωτική κάρτα, η οποία χρεώνει υψηλές προμήθειες και επιτόκια όταν χρησιμοποιείται για την ανάληψη μετρητών ή τις αγορές προϊόντων/υπηρεσιών, η χρεωστική κάρτα συνήθως δεν απαιτεί επιπλέον χρέωση.

Η χρήση της χρεωστικής κάρτας δεν περιορίζεται συνήθως μόνο στα υπάρχοντα κεφάλαια του λογαριασμού με τον οποίο είναι συνδεδεμένη. Οι περισσότερες τράπεζες επιτρέπουν την χρησιμοποίηση ενός ποσού πάνω από το διαθέσιμο υπόλοιπο του τραπεζικού λογαριασμού (υπερανάληψη), ενώ ο πελάτης μπορεί να ζητήσει να εξαιρεθεί από αυτό το δικαίωμα για να αποφύγει τυχόν τέλη υπερανάληψης.

Χρεωστικές – Προπληρωμένες κάρτες

Οι χρεωστικές κάρτες θεωρούνται παρόμοιες με τις προπληρωμένες κάρτες καθώς αντιπροσωπεύουν ένα συγκεκριμένο ποσό διαθέσιμο στον κάτοχο της κάρτας. Η διαφορά τους είναι ότι γενικά οι προπληρωμένες κάρτες είναι ανώνυμες ενώ οι χρεωστικές κάρτες είναι συνδεμένες με τον τραπεζικό λογαριασμό ενός ατόμου.

Επίσης συνήθως οι χρεωστικές κάρτες προσφέρουν κάποια προστασία έναντι απώλειας, κλοπής, ή μη εξουσιοδοτημένης χρήσης, ενώ οι προπληρωμένες όχι.