Ψευδαίσθηση του ελέγχου ονομάζεται η τάση που έχουν οι άνθρωποι να πιστεύουν ότι έχουν τον έλεγχο ή ότι μπορούν να επηρεάσουν γεγονότα πάνω στα οποία δεν έχουν καμία πραγματική επιρροή.

Παράδειγμα:
Πολλοί άνθρωποι προτιμούν να επιλέγουν οι ίδιοι τα λαχεία που αγοράζουν παρά να αγοράσουν στην τύχη πιστεύοντας ότι έτσι αυξάνουν τις πιθανότητες επιτυχίας τους.

Επίσης έχει βρεθεί ότι τα άτομα είναι πιο πιθανό να συμπεριφέρονται σαν να έχουν τον έλεγχο όταν σε τυχαίες καταστάσεις έχουν την εντύπωση ότι η ικανότητα μπορεί να αλλάξει το αποτέλεσμα (πχ στο τάβλι).

Η ψευδαίσθηση του ελέγχου μπορεί να δημιουργήσει αναισθησία στην υποδοχή νέας πληροφόρησης, να εμποδίσει την γνώση και να προδιαθέσει μεγαλύτερη ανάληψη κινδύνου, αφού ο υποκειμενικός κίνδυνος φαίνεται χαμηλότερος λόγω της λανθασμένης εντύπωσης του ελέγχου.

Τέλος έχει βρεθεί ότι άτομα που δεν έχουν αυτή την συμπεριφορά είναι συνήθως άτομα με μη αμυντικές προσωπικότητες που προσανατολίζονται στην ανάπτυξη και τη γνώση, ενώ οι “ειδικοί” επί κάποιου θέματος επιδεικνύουν αντιθέτως υπερβολική εμπιστοσύνη σε υψηλότερο επίπεδο από ότι οι απλοί άνθρωποι.