Σύστημα Άυλων Τίτλων (ΣΑΤ) είναι ένα μηχανογραφημένο σύστημα λογιστικών εγγραφών που διαχειρίζεται από το Κεντρικό Αποθετήριο Αξιών (ΚΑΑ) και χρησιμοποιείται από τη χρονική περίοδο που εφαρμόσθηκε στο Χρηματιστήριο Αθηνών (ΧΑ) η αποϋλοποίηση των μετοχών και η ταυτόχρονη ακύρωση-αντικατάσταση των έγγραφων βεβαιώσεων (μετοχικοί τίτλοι ή αποθετήρια έγγραφα).

Μέσω του ΣΑΤ η εκκαθάριση των συναλλαγών γίνεται πλέον μέσω λογιστικών εγγραφών και επομένως δεν υφίσταται θέμα φύλαξης των τίτλων, μέσω θεματοφυλάκων, δηλαδή ανώνυμων χρηματιστηριακών εταιρειών και τραπεζών, που παρέχουν τέτοιες υπηρεσίες καθιστώντας έτσι ελκυστικότερη την ελληνική κεφαλαιαγορά τόσο στους θεσμικούς όσο και στους απλούς επενδυτές που προσπαθούν να αποφύγουν αγορές όπου η ολοκλήρωση των συναλλαγών είναι αργή, ακριβή και αναξιόπιστη.

Οι καταχωρήσεις στα αρχεία του ΚΑΑ που αφορούν άϋλες μετοχές είναι απόρρητες και το απόρρητο ισχύει έναντι πάντων, ακόμα και έναντι της ίδιας της εκδότριας εταιρείας στην περίπτωση των ανωνύμων μετοχών, ενώ δεν ισχύει έναντι της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων της, καθώς και του ΧΑ για τη διαπίστωση της ύπαρξης της απαιτούμενης διασποράς ή για να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα ελέγχων που διενεργούν οι αρμόδιες υπηρεσίες του, για τον εντοπισμό και την εξακρίβωση παραβάσεων της χρηματιστηριακής νομοθεσίας.

Οι χειριστές του ΣΑΤ (μέλη της αγοράς Αξιών του ΧΑ και πιστωτικά ιδρύματα που λειτουργούν ως θεματοφύλακες) έχουν πρόσβαση μόνο στο λογαριασμό και στη μερίδα του επενδυτή-πελάτη τους, ο οποίος τους έχει χορηγήσει σχετική εξουσιοδότηση πρόσβασης.

Οφέλη αποϋλοποίησης

Η αποϋλοποίηση προσέδωσε πολλαπλά οφέλη στους επενδυτές αλλά και στις εισηγμένες στο Χρηματιστήριο εταιρείες καθώς μέσω αυτής επιτυγχάνεται:

• αποτελεσματικότερη, ταχύτερη και ασφαλέστερη εκκαθάριση των χρηματιστηριακών συναλλαγών,
• ταχύτερη πίστωση των μετοχών στο λογαριασμό αξιών των επενδυτών κατά την εκτέλεση των εταιρικών πράξεων,
• δυνατότητα πλήρους ενημέρωσης των επενδυτών
• μείωση του κόστους φύλαξης των τίτλων και
• δυνατότητα χρηματικών καταβολών, κατόπιν σχετικού αιτήματος του επενδυτή, για αξίες καταχωρημένες στο λογαριασμό χειριστή και στον ειδικό λογαριασμό.

Η αποϋλοποίηση των μετοχών επιτρέπει επίσης την εύκολη μεταφορά του χαρτοφυλακίου (ή μέρους αυτού) ενός επενδυτή από ένα μέλος της αγοράς Αξιών του Χρηματιστηρίου Αθηνών σε ένα ή περισσότερα από ένα άλλα μέλη.

Ο επενδυτής με απλή αίτηση στο μέλος του ΧΑ που είναι χειριστής του λογαριασμού αξιών και της μερίδας του στο ΣΑΤ, μπορεί να ζητήσει να μεταφερθεί το χαρτοφυλάκιό του (ή μέρος αυτού) σε άλλο μέλος της αγοράς Αξιών που θα ορίσει χειριστή του λογαριασμού και της μερίδας του στο ΣΑΤ του Κεντρικού Αποθετηρίου Αξιών (ΚΑΑ).

Ο επενδυτής, οποιαδήποτε χρονική στιγμή αποφασίσει, μπορεί να αλλάξει χειριστή ΣΑΤ για συγκεκριμένες ή και για όλες τις μετοχές του χαρτοφυλακίου του.

Σε κάθε περίπτωση όμως πώλησης μετοχών, προκειμένου να μπορεί να πραγματοποιηθεί η συναλλαγή, οι μετοχές πρέπει να βρίσκονται στο λογαριασμό και στη μερίδα του επενδυτή και να τις χειρίζεται ο χειριστής ΣΑΤ, μέσω του οποίου διενεργείται η πώληση.