Ακαθάριστο λειτουργικό πλεόνασμα / έλλειμμα είναι το υπόλοιπο που απομένει αν αφαιρεθούν από την αξία της παραγωγικής διαδικασίας οι μισθοί του προσωπικού και τυχόν πληρωτέοι φόροι, πριν ληφθούν υπόψη έσοδα ή έξοδα που συνδέονται με χρηματοοικονομικά και μη παραγόμενα από την επιχείρηση περιουσιακά στοιχεία.

Για τον υπολογισμό του ακαθάριστου λειτουργικού πλεονάσματος / ελλείμματος δεν λαμβάνονται υπόψη τυχόν επιχορηγήσεις που έχει λάβει η επιχείρηση, ενώ σε περίπτωση πλεονάσματος, οι επενδυτές που έχουν προσφέρει ιδία κεφάλαια έχουν τη δυνατότητα να συνεχίσουν να χρηματοδοτούν απρόσκοπτα τη λειτουργία της.

Η διαφορά με τα κέρδη που παρουσιάζονται στις λογιστικές καταστάσεις της εταιρίας είναι ότι για τον καθορισμό του ακαθάριστου πλεονάσματος / ελλείμματος αφαιρούνται μόνο συγκεκριμένα κόστη, όπως των ενδιάμεσων αγαθών και των αμοιβών προσωπικού, αλλά όχι πχ οι αποσβέσεις.