Εξαγορά είναι μια εταιρική πράξη όπου μια εταιρία αγοράζει τα περιουσιακά στοιχεία / μετοχές μιας εταιρίας-στόχου προκειμένου να αναλάβει τον έλεγχο της.

Οι εξαγορές αποτελούν συχνά μέρος της στρατηγικής ανάπτυξης μιας εταιρείας όταν θεωρείται πιο συμφέρον να αναλάβει τη λειτουργία μιας υπάρχουσας επιχείρησης αντί να ιδρύσει μία από την αρχή.

Συνήθως η εταιρία-αγοραστής προσφέρει ένα premium επί της τιμής της αγοραίας αξίας (τιμή μετοχής) της εταιρίας-στόχου, προκειμένου να δελεάσει τους μετόχους να πωλήσουν τις μετοχές τους.

Παράδειγμα:
Η Microsoft είχε κάνει προσφορά εξαγοράς της Yahoo το 2008, κι όταν ο τότε πρόεδρος της αρνήθηκε, η Microsoft στράφηκε προς τους μετόχους της προσφέροντας τους υψηλό premium επί της τιμής της μετοχής.

Οι εξαγορές γίνονται είτε με μετρητά, είτε με ανταλλαγή μετοχών της αγοράστριας εταιρίας είτε είναι ένας συνδυασμός και των δύο. Τα χρήματα που λαμβάνει η εταιρία-στόχος από την εξαγορά, επιστρέφονται στους μετόχους της ως μέρισμα ή μέσω της εκκαθάρισης (liquidation).

Για την εξαγορά μιας επιχείρησης αρκεί η κατοχή τουλάχιστον του 50% των μετοχών με δικαίωμα ψήφου, συν μία.

Επιπλέον μπορεί να επιθυμεί με αυτό τον τρόπο να μειώσει τον ανταγωνισμό, να αποκτήσει τον έλεγχο υποτιμημένων στοιχείων Ενεργητικού άλλων εταιριών, να αυξήσει τις πωλήσεις και τα κέρδη της, να ενδυναμώσει το εύρος προϊόντων που προσφέρει, να αποκτήσει συγκεκριμένο brand ή να ενισχύσει το δικό της χαρτοφυλάκιο, να εκμεταλλευτεί οικονομίες κλίμακας, να αποκτήσει κυριαρχία ή μονοπώλιο σε μια αγορά κτλ.

Συγχώνευση

Όταν μια εταιρεία (acquirer/buyer/bidder (αγοραστής/πλειοδότης) αγοράζει μια άλλη (acquiree/target), η δεύτερη μπορεί είτε να συνεχίσει να υπάρχει ως χωριστή νομική οντότητα, είτε παύει να υφίσταται και τα περιουσιακά στοιχεία της εταιρίας-στόχου ενσωματώνονται στην εταιρεία-αγοραστή.

Αν και οι δύο εταιρείες πάψουν να υφίστανται και στη θέση τους δημιουργηθεί μια νέα νομική οντότητα, τότε προτιμάται ο όρος “Συγχώνευση“.

Συνήθως οι συγχωνεύσεις κι οι εξαγορές κρατούνται κρυφές από το κοινό στα πρώτα στάδια, προκειμένου να μην επηρεάσουν την τιμή των μετοχών των εταιριών που συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις, αν και σε πολλές περιπτώσεις υπήρξαν υπόνοιες για εσωτερική πληροφόρηση (insider trading).

Διαφορά μεταξύ Συγχώνευσης – Εξαγοράς

Η συγχώνευση περιλαμβάνει την κοινή απόφαση δυο εταιριών να ενωθούν και να σχηματίσουν μια νέα νομική οντότητα. Η νέα εταιρία μέσω διαρθρωτικών αλλαγών αποκτά επιχειρησιακά πλεονεκτήματα τα οποία μειώνουν τα κόστη της, βελτιώνουν την παραγωγική διαδικασία και αυξάνουν τα κέρδη της, με συνέπεια να αυξηθεί και η τιμή της μετοχής της, προσφέροντας υψηλότερη αξία για τους μετόχους της.

Παράδειγμα:
Η εξαγορά της Waze από την Google έγινε για να διευρύνει και να εμπλουτίσει το εύρος των προϊόντων της (google maps).

Η εξαγορά του Instagram από το Facebook και η εξαγορά του Tumblr από τη Yahoo έγιναν για να αποκτήσουν οι εταιρίες τις ισχυρές βάσεις χρηστών των παραπάνω startups, να αποκτήσουν τεχνογνωσία και να ισχυροποιήσουν τη θέση τους στην αγορά.

Είδη εξαγορών

• Φιλική Εξαγορά (friendly takeover)
• Επιθετική Εξαγορά (hostile takeover)
• Αντίστροφη Εξαγορά (reverse takeover)
• Εξαγορά Split and Sell
• Εξαγορά Backflip
• Μοχλευμένη Εξαγορά (leveraged takeover)

Στρατηγικές Αποφυγής Εξαγοράς

Η διοίκηση μιας εταιρίας που δεν επιθυμεί την συγχώνευση μπορεί να χρησιμοποιήσει διάφορες στρατηγικές για να την αποφύγει όπως:

• Bankmail
• Μαύρος Ιππότης (Black knight)
• Crown Jewel Defense
• Flip-in
• Flip-over
• Χρυσό Αλεξίπτωτο (Golden parachute)
• Χρυσή μετοχή (Golden share)
• Γκρι Ιππότης (Gray Knight)
• Greenmail
• Jonestown Defense
• Θανατηφόρες Μέλισσες (Killer bees)
• Μοχλευμένη Ανακεφαλαιοποίηση (Leveraged recapitalization)
• Lobster trap
• Lock-up provision
• Άμυνα Nancy Reagan (Nancy Reagan Defense)
• Non-voting stock
• Άμυνα Pac-Man (Pac-Man Defense)
• Pension parachute
• People Pill
• Σκαντζόχοιρος (Porcupine)
• Κώνειο (Poison pill)
• Ασφαλές Λιμάνι (Safe Harbor)
• Καμένη γη (Scorched-earth defense)
• Απώθηση καρχαριών (Shark repellent)
• Τμηματοποίηση Διοικητικού Συμβουλίου (Staggered board of Directors)
• Συμφωνία Αναστολής (Standstill agreement)
• Στοχευμένη επαναγορά (Targeted repurchase)
• Top-ups
• Treasury stock
• Voting plans
• Λευκός Ιππότης (White knight)
• White squire
• Whitemail