Θεμελιώδης ανάλυση είναι μια μέθοδος αξιολόγησης εταιρειών, χρεογράφων, μετοχών κι άλλων επενδύσεων σε μια προσπάθεια να υπολογιστεί η πραγματική αξία τους εξετάζοντας μια σειρά σχετικών ποιοτικών και ποσοτικών οικονομικών παραγόντων.
Σε επίπεδο εταιρείας η θεμελιώδης ανάλυση μπορεί να περιλαμβάνει, ενδεικτικά, την εξέταση των οικονομικών μεγεθών, των λογιστικών καταστάσεων, των πωλήσεων, των στοιχείων Ενεργητικού, των δυνάμεων προσφοράς και ζήτησης για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που προσφέρονται, των κερδών και των χρεών της επιχείρησης, των προσδοκιών για την εξέλιξη των μερισμάτων, των επενδυτικών σχεδίων, των αγορών, του ανταγωνισμού και της προοπτικής ανάπτυξης της εταιρίας.
Σε μικροοικονομικό επίπεδο δηλαδή, σκοπός της θεμελιώδης ανάλυσης είναι να προσδιορίσει και να προβλέψει την οικονομική πορεία μιας επιχείρησης και της μελλοντικής εσωτερικής αξίας της μετοχής της ώστε να μπορεί ένας επενδυτής να τη συγκρίνει με την τρέχουσα τιμή στην αγορά και να διαπιστώσει αν η μετοχή είναι υπερτιμημένη ή υποτιμημένη.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι επενδυτές που προχωρούν σε θεμελιώδεις αναλύσεις δεν πιστεύουν στην ύπαρξη τέλειας αγοράς (efficient market hypothesis), αλλά αντίθετα πιστεύουν στην ύπαρξη ασύμμετρης πληροφόρησης και στο ότι οι τιμές δεν αντικατοπτρίζουν με ακρίβεια όλες τις διαθέσιμες πληροφορίες κι έτσι θέλουν να επωφεληθούν από αυτό το γεγονός.
Σε μακροοικονομικό επίπεδο, η θεμελιώδης ανάλυση εστιάζεται στην παρακολούθηση μακροοικονομικών δεδομένων όπως το ακαθάριστο εθνικό προϊόν, ο πληθωρισμός, το εμπορικό ισοζύγιο, τα δημοσιονομικά ελλείμματα / πλεονάσματα, η ανεργία, οι δημόσιες δαπάνες και επενδύσεις, το επίπεδο αποταμίευσης κτλ με στόχο την αξιολόγηση της παρούσας και την πρόβλεψη της μελλοντικής ανάπτυξης της οικονομίας.