Δίγραμμη επιταγή είναι μια επιταγή πληρωτέα μόνο σε τράπεζα ή σε πελάτη της, σε αντίθεση με την κοινή επιταγή που είναι πληρωτέα σε οποιονδήποτε κομιστή.
Η δίγραμμη επιταγή φέρει στην μπροστινή της όψη δύο παράλληλες γραμμές, κάθετες ή διαγώνιες. Η σημείωση των δύο αυτών παραλλήλων γραμμών είτε από τον εκδότη της επιταγής, είτε από τον κομιστή, καλείται διγράμμιση.
Διγράμμιση είναι ειδική εντολή του εκδότη προς την τράπεζα σχετικά με το πρόσωπο στο οποίο επιτρέπεται να πληρώσει την επιταγή και έτσι αποφεύγεται ή περιορίζεται ο κίνδυνος πληρωμής της επιταγής σε μη δικαιούχο, εφ’ όσον πλέον ο κομιστής δίγραμμης επιταγής μπορεί να την εισπράξει μόνο αν είναι πελάτης της πληρώτριας τράπεζας. Διαφορετικά για να την εισπράξει πρέπει να εξουσιοδοτήσει άλλη τράπεζα προς είσπραξη.
Σκοπός και αποτέλεσμα της διγράμισσης είναι να περιοριστεί ο αριθμός των προσώπων που δικαιούνται να εισπράξουν την επιταγή και άρα να μειωθεί έτσι ο κίνδυνος που μπορεί να επέλθει από την απώλεια, την κλοπή ή την πλαστογράφηση του αξιογράφου.
Η δίγραμμη επιταγή είναι δύο ειδών:
1) Γενική διγράμμιση επιταγής
Στην γενική διγράμμιση επιταγής δεν υπάρχει καμία υποσημείωση μεταξύ των δύο παράλληλων γραμμών ή σημειώνεται μόνο η λέξη τραπεζίτης. Σε αυτήν την περίπτωση η επιταγή πληρώνεται από την πληρώτρια τράπεζα μόνο σε πελάτη της ή σε άλλη τράπεζα.
Επομένως αν ο κομιστής δεν είναι πελάτης αυτής της τράπεζας, θα πρέπει να εξουσιοδοτήσει την δική του τράπεζα να εισπράξει για λογαριασμό του την επιταγή.
Παράδειγμα:
Ο Α εκδίδει μία επιταγή στον Β και πληρώτρια τράπεζα την Εθνική. Ο Β, ο οποίος είναι πελάτης της Εθνικής, παίρνει την επιταγή και σημειώνει πάνω σ’ αυτή γενική διγράμμιση. Στο εξής, η πληρώτρια τράπεζα επιτρέπεται να πληρώσει την επιταγή μόνο σε πελάτες της ή σε άλλη τράπεζα.Αν τελευταίος κομιστής της επιταγής είναι ο Γ (ο οποίος δεν είναι πελάτης της Εθνικής), θα αναγκαστεί να ζητήσει από την δική του τράπεζα να εισπράξει την επιταγή για λογαριασμό του.
2) Ειδική διαγράμμιση επιταγής
Στην ειδική διγράμμιση επιταγής, αναγράφεται συγκεκριμένη τράπεζα μεταξύ των δύο παράλληλων γραμμών. Η επιταγή μπορεί να πληρωθεί μόνο στην τράπεζα που αναγράφεται μεταξύ των δύο παράλληλων γραμμών ή σε πελάτη της, αν αυτή είναι ο πληρωτής.
Η γενική διγράμμιση μπορεί να μετατραπεί σε ειδική αλλά η ειδική δεν μπορεί να μετατραπεί σε γενική.
Αν μια δίγραμμη επιταγή δεν πληρωθεί τελικά σε τράπεζα ή σε πελάτη του πληρωτή (πελάτη της τράπεζας) αλλά σε κάποιο τρίτο, ανεξάρτητα αν είναι υπαίτιος ή όχι ο πληρωτής, δεν επέρχεται ακυρότητα της επιταγής, αλλά ο πληρωτής υποχρεούται προς αποζημίωση.
Η δίγραμμη επιταγή μπορεί να μεταβιβαστεί μέσω της διαδικασίας της οπισθογράφησης, χωρίς να υφίσταται καμία διαφοροποίηση λόγω της ιδιαιτερότητας της διγράμμισης.
Είδη Επιταγών
Γενικότερα, υπάρχουν διάφορα είδη επιταγών όπως:
- Ακάλυπτη Επιταγή / χωρίς αντίκρισμα (Cheque / check without cover)
- Βεβαιωμένη Επιταγή (Certified cheque / check)
- Δίγραμμη Επιταγή / Διγράμμιση (Crossed cheque / check)
- Επιταγή Δημοσίου (Public cheque / check)
- Επιταγή Καθυστερημένης Εμφάνισης (Stale dated cheque / check)
- Κάρτα Εγγύησης Επιταγών (Cheque / Check guarantee card)
- Λευκή Επιταγή (Blank cheque / check)
- Λογιστική / Συμψηφιστική Επιταγή (Account cheque / check)
- Μεταχρονολογημένη Επιταγή (Postdated cheque / check)
- Προσωποποιημένη Επιταγή (Personalised cheque / check)
- Προχρονολογημένη Επιταγή (Antedated cheque / check)
- Ταξιδιωτική Επιταγή (Traveller’s cheque / check)
- Ταχυδρομική Επιταγή (Postal cheque / check)
- Τραπεζική Επιταγή (Bank cheque / check)
- Τριτεγγυημένη Επιταγή (Third guarantor cheque / check)