Χρηματοοικονομική μηχανική είναι ο κλάδος της οικονομικής επιστήμης που ασχολείται με το σχεδιασμό, την ανάπτυξη και την υλοποίηση νέων χρηματοοικονομικών εργαλείων και διαδικασιών και τη διατύπωση καινοτόμων λύσεων σε χρηματοοικονομικά προβλήματα.
O κλάδος αυτός είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τη μαθηματική μοντελοποίηση των χρηματοοικονομικών προβλημάτων λήψης αποφάσεων και στοχεύει στην εξεύρεση λύσεων μέσα σε ρεαλιστικά πλαίσια.
Περιλαμβάνει τις εξής βασικές λειτουργίες:
- τη χρηματοοικονομική διοίκηση των επιχειρήσεων
- τη διαπραγμάτευση χρεογράφων
- τη διαχείριση επενδύσεων και
- τη διαχείριση των χρηματοοικονομικών κινδύνων
Όσον αφορά τη διαχείριση χρηματοοικονομικών κινδύνων, η χρηματοοικονομική μηχανική παρέχει τα κατάλληλα μεθοδολογικά εργαλεία για την εξάλειψη τους μέσω της σωστής διαχείρισης του Ενεργητικού και του Παθητικού, των χρηματιστηριακών πράξεων κάλυψης του κινδύνου (hedging) και μέσω αντασφάλισης.
Προτείνει τη χρήση τεχνικών πολυεπίπεδης στοχαστικής βελτιστοποίησης (multistage stochastic optimisation) σε στρατηγικό επίπεδο, ενώ σε επιχειρησιακό επίπεδο προτείνει τη χρήση ανοσοποιητικών μοντέλων (immunisation models), δηλαδή μαθηματικών υποδειγμάτων εναρμόνισης των κινδύνων διαχείρισης χαρτοφυλακίου που προέρχονται από την ευαισθησία της απόδοσης αυτού σε σχέση με τις μεταβολές των επιτοκίων.
Γενικά, ο κλάδος της χρηματοοικονομικής μηχανικής προσφέρει πλήθος τεχνικών για τη σωστή αντιμετώπιση των χρηματοοικονομικών προβλημάτων όπως η πολυμεταβλητή στατιστική ανάλυση, η τεχνητή νοημοσύνη, η θεωρία των ασαφών συνόλων και τα προσεγγιστικά σύνολα.